Adobe Photoshop CS3

اشاره :

در آموزش فتوشاپ این مقاله به سراغ یکی از تکنیک‌های عکاسی رفته‌ایم. یعنی تغییر رنگ چشم!

این تکنیک بسیار جالب این روزها در آلبوم‌ها یا عکس‌های خانوادگی و عروسی کاربرد بسیار زیادی دارد. استفاده از لنز در بسیاری از موارد موجب سرخ شدن چشم می‌شود و در عکس‌های پرترهِ بسیار نزدیک، کاملاً مصنوعی به نظر می‌رسد. بنابراین بسیاری از عکاسان به سوژه‌های خود پیشنهاد می‌کنند به‌جای استفاده از لنز‌های رنگی، تنها رنگ مورد علاقه‌ خود را سفارش دهند و عکس‌های مورد نظرشان را انتخاب کنند. برای بسیاری از افراد این کار بسیار پیچیده به نظر می‌رسد، اما عکاسان برای چنین ترفندی چه می‌کنند؟

در همین ابتدای کار بهتر است بدانید که استفاده از این تکنیک تنها روی عکس‌های پرتره نزدیک که بخش بزرگی از تصویر توسط صورت پوشانده می‌شود، مناسب است. اصولاً عکس‌های قدیمی کیفیت پایین‌تری نسبت به عکس‌های جدید دارند و رنگی شدن عنبیه روی آن‌ها، چندان به چشم نمی‌آید. عکس مورد نظرتان را باز کنید و با فشردن دکمه‌های Ctrl+J یا کشیدن و رها کردن لایه Background روی آیکون Create New Lay در پالت لایه‌ها، یک لایه از روی لایه اصلی عکس بسازید. با این کار فتوشاپ یک لایه جدید شبیه لایه اولیه ایجاد می‌کند و بدین ترتیب هر ویرایشی که انجام دهید، روی لایه جدید اعمال می‌شود.

تغییر رنگ چشم‌های روشن چندان مشکل نیست؛ زیرا اصولاً چشم‌های رنگی، پایه روشن دارند و به سادگی می‌توانید مراحل اولیه این آموزش، یعنی بخش روشن کردن چشم را نادیده بگیرید، اما در این‌جا فرض می‌کنیم که در حال کار روی چشم‌های مردم کشورهای شرقی که عمدتاً قهوه‌ای تیره هستند، کار می‌کنید. ابزار انتخاب بیضی شکل را برگزینید. این ابزار در حقیقت اولین ابزار در نوار ابزارهای فتوشاپ است و می‌تواند محدوده‌ای را به‌صورت دایره‌ای انتخاب کنید.

به‌محض برگزیدن ابزار انتخاب بیضی، نوار تنظیمات آن هم در بالای پنجره فتوشاپ پدیدار می‌شود. (این مسئله در مورد تمام ابزارها صادق است. یعنی با انتخاب هر ابزار، نوار تنظیمات مربوط به آن را در بالای پنجره فتوشاپ می‌بینید.) گزینه Feather در نوار تنظیمات ابزارهای انتخاب نشان‌دهنده محدوده محوشدگی بخش انتخاب شده است. هرچه این مقدار کمتر باشد، محدوده انتخاب، لبه‌های تیزتری خواهد داشت. بنابراین بسته به عکسی که روی آن کار می‌کنید، باید این مقدار را به گونه‌ای تغییر دهید که محدوده انتخاب لبه‌های تیز نداشته باشد. در این‌جا مقدار Feather برابر پانزده  پیکسل انتخاب شده است. 

حالا باید عنبیه چشم را انتخاب کنید. حتماً می‌دانید که روش انتخاب چگونه است. کلیک می‌کنید، نگه می‌دارید، می‌کشید و رها می‌کنید، اما در اینجا دو نکته کمکی را نیز به شما می‌گویم: اول این‌که، ابزار انتخاب بیضی همان‌طور که از اسم آن بر‌می‌آید، برای انتخاب به شکل بیضی به کار می‌رود. ما برای انتخاب عنبیه چشم به انتخاب دایره‌ای شکل احتیاج داریم. برای این‌که محدوده انتخاب دقیقاً دایره‌ای شکل باشد، در هنگام انتخاب دکمهShift را نگه دارید. دوم این‌که، ممکن است از محل نادرستی شروع به انتخاب کنید. مثلاً کمی بالاتر یا پایین‌تر از جایی که لازم است، کلیک کنید و بکشید. برای این‌که بتوانید در همان زمان انتخاب کردن محدوده انتخاب را حرکت دهید، می‌توانید دکمه Space را نگه دارید و محدوده انتخاب را جابه‌جا کنید.

بعد از انتخاب کردن نیز اگر نوک نشانگر ماوس را در داخل محدوده انتخاب ببرید، می‌بینید که به یک نشانگر با یک علامت چهارگوش در کنارش تبدیل می‌شود. یعنی در این حالت می‌توانید در داخل محدوده کلیک کنید، بکشید و محدوده را جابه‌جا نمایید. سوم این که، هیچ دلیلی ندارد عنبیه هر کدام از چشم‌ها را جداگانه انتخاب نمایید و روی آن کار کنید. می توانید پس از انتخاب یکی از آن‌ها، دکمه Shift را نگه دارید و انتخاب محدوده دوم را آغاز کنید. هر دو نکته پیش درباره این محدوده انتخاب جدید نیز صادق است. فقط طوری انتخاب کنید که فضای کافی در دور عنبیه چشم باقی بماند. پس از انتخاب هر دو عنبیه، دکمه Ctrl+C را فشار دهید تا محدوده در حافظه کپی شود.

دکمه‌های Ctrl+V را فشار دهید. محدوده انتخاب که با خطوط متحرک نقطه‌چین نشان داده می‌شود، ناپدید می‌شود. در حقیقت شما محدوده انتخابی را که در داخل حافظه کپی کرده بودید، در همان محدوده‌ای که انتخاب کرده بودید، یعنی در جای قبلی خود، روی یک لایه جدید Paste کردید (مجدداً روی آن کپی کردید). اگر به پالت لایه‌ها نگاه کنید، می‌بینید دو دایره کوچک در لایه فعال وجود دارد. اگر می‌خواهید واقعاً بفهمید که این دو لایه چگونه‌اند، دو لایه زیرین آن لایه را خاموش کنید (روی آیکون چشم کنار آن‌ها کلیک کنید). قصد ما از این‌کار این است که تمام عملیات رنگی کردن را روی این لایه، که تنها شامل عنبیه چشم است، انجام دهید. با این کار می توانید در پایان بنا به نظر مشتری خود (همان سوژه) رنگ چشم را به هر رنگی که می خواهید، در آورید. 

در این مرحله می‌خواهیم رنگ چشم را روشن کنیم. اگر به پالت لایه‌ها نگاهی بیندازید، می‌بینید که در پایین پالت، یک سری آیکون قرار دارند. آیکون چهارم (از چپ یا راست فرقی نمی‌کند. چون هفت آیکون بیشتر ندارد!) یک دایره سیاه و سفید است. این دایره امکان استفاده از لایه‌های تنظیم‌کننده را به شما می‌دهد روی آن کلید کنید. در منویی که باز می‌شود، گزینه Channel Mixer را انتخاب کنید.

یک پنجره باز می‌شود که در پایین سمت چپ آن گزینه‌ای به نام Monochrome یا تک‌رنگ قرار دارد. آن را انتخاب کنید. حالا تصویر سیاه و سفید می‌شود. کنترل‌کننده‌ها Red ،Green و Blue در این حالت می‌توانند مقادیر رنگ‌های قرمز، سبز و آبی تصویر را افزایش یا کاهش دهند. این موضوع کمی پیچیده است؛ زیرا مربوط به کانال‌های رنگی و افزایش و کاهش کنتراست کانال‌های رنگی هر یک از آن‌ها در ترکیب رنگی اصلی می‌شود. کافی‌است بدانید که با افزایش مقدار کنترل‌کننده قرمز و سبز، می‌توانید موجب روشن شدن رنگ عنبیه شوید. بدون این‌که تأثیر چندانی روی رنگ مردمک چشم (که بیشتر از کانال آبی تشکیل شده است،) بگذارید.می‌توانید اعداد را با توجع به تصویر زیر تغییر دهید.

مقدار تغییر کاملاً به تیرگی رنگ چشمی بستگی دارد که روی آن کار می‌کنید. آرام آرام می‌بینید که عنبیه چشم به رنگ طوسی در‌می‌آید، اما مشکل این‌جاست که لایه‌های تنظیم‌کننده هنگامی که ایجاد می‌شوند، روی تمام لایه‌های زیر خود تأثیر می‌گذارند. یعنی این تغییر رنگ نه فقط روی لایه چشم‌ها، بلکه روی تمام لایه‌های زیرین نیز مؤثر است. برای این‌که فقط لایه چشم‌ها (که در زیر لایه تنظیم‌کننده قرار دارد) تغییر رنگ دهد، دکمه‌های Ctrl+Alt+G را فشار دهید. با این کار لایه تنظیم‌کننده به یک لایه برش‌دهنده (Clipping Layer) تبدیل می‌شود و یک علامت پیکان شکسته در کنار آن ظاهر می‌شود. حالا فقط لایه زیر آن طوسی شده است.لایه‌های زیرین را مجددا فعال کنید(علامت چشم مجددا ظاهر می شود).

سفیدی دور عنبیه به خاطر تغییرات شدید رنگ است. ابزار پاک‌کن را بردارید. در نوار تنظیمات ابزار پاک‌کن، روی مثلث کوچکی که در سمت راست شماره نشان‌دهنده بزرگی نوک قلم قرار دارد، کلیک کنید. از منوی باز شده، کنترل‌کنندهHardness را به سمت چپ بکشید و روی صفر قرار دهید تا نوک قلم بسیار نرم و هموار شود. حالا لایه چشم‌ها را انتخاب کنید. و دور عنبیه چشم را آرام آرام و با دقت زیاد پاک کنید. بطوریکه فقط عنبیه پاک نشده باشد .

اگر احساس می‌کنید رنگ چشم به اندازه کافی روشن شده است، می‌توانید لایه تنظیم‌کننده ChannelMixer و لایه چشم‌ها را یکی کنید. کافی‌است لایه تنظیم‌کننده را انتخاب کنید و دکمه‌های Ctrl+E را فشار دهید تا با لایه زیرین خود یکی شود. اگر هنوز رنگ لایه را کمرنگ یا پررنگ می‌بینید، روی لایه تنظیم‌کننده دوباره کلیک کنید تا پالت مربوط به آن دوباره باز شود و مجدداً کنترل‌کننده‌های رنگی های سبز و قرمز را جا‌به‌جا کنید تا به رنگ مطلوب برسید. حالا عنبیه لایه چشم‌ها کاملاً روشن شده است و خود به عنوان یک لایه منفرد دیده می‌شود.

حالا وقت رنگ‌دهی است. رنگ‌دهی به لایه‌های تک‌رنگ در فتوشاپ روش‌های مختلفی دارد. شخصاً برای این کار روش استفاده از لایه تنظیم‌کننده Hue/Saturation را ترجیح می‌دهم.برای اینکار از منویImage  گزینه Adjastment و بعد Hue/Saturation را انتخاب نمایید و یا  از همان منوی لایه‌های تنظیم‌کننده که در مراحل قبل گفتیم، گزینه Hue/Saturation را انتخاب کنید. پنجره‌ای باز می‌شود که دارای سه میله‌بار کنترل‌کننده است و در پایین راست آن گزینه‌ای به نام Colorize دارد.

این گزینه غیرفعال است و برای رنگ‌دهی استفاده می‌شود. هنگامی که آن را فعال می‌کنید، بلافاصله تمام تصویر تک‌رنگ می‌شود. همان‌طور که گفتیم لایه‌های تنظیم‌کننده روی همه لایه‌های زیرین خود تأثیر می‌گذارند. با تغییر گزینه Hue می‌توانید رنگ‌های مختلفی را امتحان کنید و گزینه Saturation نیز مخصوص تنظیم اشباع یا چگالی رنگ است. مثلاً انتخاب مقدار بیست برای Hue رنگ چشم را عسلی و مقدار نود، رنگ چشم سبز را می‌کند.

پس از انتخاب رنگ، می‌توانید به روش قبلی (Ctrl+Alt+G) این لایه تنظیم‌کننده را نیز به یک لایه برش‌دهنده تبدیل کنید تا فقط روی لایه چشم‌ها تأثیر بگذارد. اما حُسن استفاده از این روش چیست؟ فرض کنید در این مرحله کار را تمام می‌کنید و فایل را با فرمت PSD ذخیره می‌کنید. لایه تنظیم‌کننده مذکور به همراه لایه‌های دیگر ذخیره می‌شود. حالا فرض کنید سوژه مذکور رنگی را که شما انتخاب کرده‌اید، نپسندد. کافی‌است عکس را در فتوشاپ باز کنید. روی لایه تنظیم‌کننده دوبار کلیک کنید تا پنجره آن باز شود. بعد کنترل‌کننده Hue را بکشید و مقدار آن را تغییر دهید. رنگ چشم به صورت زنده تغییر می‌کند و شخص مذکور می‌تواند هر رنگی را که دوست داشت، انتخاب کند.

منبع: عصر شبکه